توضیحات
واژه‌ی «تکوت» در منابع باستان‌شناسی به نوعی ظرف یا پیکره‌ی آیینی سفالی اشاره دارد که در آیین‌های باروری، نیایش یا نذر استفاده می‌شده است.
ویژگی‌ها:
-
⚱️ جنس: سفال پخته‌شده با رنگ‌های طبیعی خاک، گاه با پوشش نازکی از لعاب ساده یا رنگ‌مایه‌های اکسیدی.
-
🐂 شکل و طرح: بدنه به‌صورت گاو نر با شاخ‌های برجسته، پاهای قوی و تناسب اندام دقیق ساخته شده است؛ در برخی نمونه‌ها دهانه‌ای روی پشت یا گردن اثر تعبیه شده که کاربردی آیینی (برای ریختن یا نگهداری مایعات مقدس) داشته است.
-
🎨 ویژگی هنری: این اثر نمونه‌ای از ترکیب هنر سفالگری و نمادگرایی مذهبی در ایران باستان است. ظرافت در پرداخت جزئیات و پویایی فرم حیوان، نشان از مهارت بالای هنرمندان آن دوره دارد.
-
🏛️ دوره تاریخی: بر اساس شواهد باستان‌شناسی، نمونه‌های مشابه از دوران عیلامی تا هخامنشی در مناطق شوش، تپه سیلک و چغازنبیل کشف شده‌اند.
-
🔥 کارکرد: به‌احتمال زیاد برای انجام آیین‌های نذر، طلب باران یا نماد باروری و قدرت در نیایشگاه‌ها به‌کار می‌رفته است.
توضیحات تکمیلی:
گاو نر در فرهنگ ایران باستان نمادی از قدرت، باروری و پایداری بوده است. حضور پیکره‌های گاو در معماری، مهرها و آثار آیینی نشان‌دهنده‌ی جایگاه اسطوره‌ای آن است. تَکوت‌های سفالی با طرح گاو نر بازتابی از باورهای مردم به نیروهای طبیعت و ارواح حامی باران و زمین حاصل‌خیز بوده‌اند.
امروزه نمونه‌هایی از این آثار ارزشمند در موزه ملی ایران، موزه شوش و موزه باستان‌شناسی لوور پاریس نگهداری می‌شود.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.