پردیس فرهنگی­ موزه ­ای نور و روشنایی یزد در کوشک معروف به قصر آینه با قدمتی بالغ بر هفتاد سال دایر شده است. این عمارت که در خیابان آیت‌اللّه کاشانی یزد واقع شده‌ در سال ۱۳۷۸ش به شمارۀ ۲۴۰۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. آسیب‌دیدگی عمارت یاد شده در اثر گذر زمان، گروه موزه‌های دفینه (مؤسسۀ فرهنگی موزه‌های بنیاد) را بر آن داشت که به مرمت و بازطراحی محتوای آن اقدام نماید. این بنا در تاریخ 28 اردیبهشت ­ماه 1401 ش برای نمایش بیش از 250 شیء و اثر تاریخی و فرهنگی موجود در خزانه‌های بنیاد، با محوریت جنبه ­های نمادین، بصری، کاربردی و معنوی نور تحت عنوان «پردیس فرهنگی ‌موزه‌ای نور وروشنایی یزد» افتتاح گردید. موزه ­ای که راوی هزاران سال حضور نور و نورافزا در اندیشه، فکر، فسلفه و یا زندگی روزمرۀ بشر است. فضاهای نمایشی موزه دربرگیرندۀ چندین بخش با عنوان­های «رواق عتیق»، «خمسه»، «افرنگ»، «نور»، «مشکات»، «مخمل»، «منظر»، «آینه» و «آبگون» است.

       رواق عتیق مکانی برای نمایش جلوه‌های بصری و کاربردی نور و روشنایی در قالب اشیاء باستانی‌ست. این اشیاء که به ادوار پیش از تاریخ و دوران تاریخی تا سده‌های میانی دوران اسلامی مناطق مختلف ایران تعلق دارند شامل ظروف، پیه‌سوزها و فانوس‌های سفالی، آینه‌های برنزی و سکه‌های تاریخی هستند.

       در رواق خمسه که با پنج ­دری چشم ­نواز و چشم ­انداز زیبایش رو به منظرۀ باغ گشوده می‌شود، سیر تکاملی اشیاء نورافزا در دوران اسلامی، شامل ظروف و تزئینات وابسته به معماری با نقش خورشید، آرایه و مدالیون­ هایی با طرح خورشید در معرض نمایش قرار گرفته است.

       رواق افرنگ به ­طور عمده نمایشگر جلوه­ های هنری اروپا در قالب آینه ­ها، شمعدان­ها، جعبه­ های طلا و اشیاء فاخر دیگر است. انفیه ­دان ­ها و جعبه­های زرین میناکاری اروپایی مواد آرایشی در زمرۀ زیباترین و ارزشمندترین اشیاء این فضا محسوب می­شوند.

       رواق نور به لحاظ ماهیت، متفاوت از رواق‌های پیشین است. در این فضا جلوه‌های معنوی نور به نمایش درآمده و صحبت از نور ­فنا ناپذیری­ست که انسان را به ­کمال می­رساند. این نور چیزی نیست جز نور هدایت الهی. بر این اساس اشیاء به ­نمایش درآمده شامل قطعاتی از پردۀ خانۀ خدا، آینۀ مزین به نام الله و پنج تن آل عبا (ع)، تابلو نقاشی با موضوع حادثۀ کربلا و با محوریت سقای کربلا، حضرت عباس(ع)، نشان ­های ذوالفقار با نقش حضرت علی (ع)، قطعات سنگ عقیق با نام­های مذهبی و آیات قرآنی و قرآن کوچک با قاب نقره هستند.

       پس از گذر از فضای اندرونی کوشک، رواق مشکات قرار دارد که تزیینات منحصر به فرد آینه‌کاری در پایۀ گنبد و مقرنس ­آینه ­کاری در طاقچه‌های آن خودنمایی می‌کند. وجود آینه‌ها، سنبلدان‌ها، چراغ‌های نفتی، لاسترها و لوستر باکارا در این فضا، بیننده را با بخشی از اشیاء اشرافی سدۀ نوزدهم میلادی اروپا آشنا و به سمت مطالعۀ تاریخ این دوره سوق می‌دهد.

       رواق مخمل در بخش میانی کوشک قرار دارد. به­ طور عمده برای تزیین روی دیوارها و سقف این فضا از پارچه ­های مخمل سبز استفاده شده­ است. در این رواق یک جفت شمعدان نقره پنج شعله مربوط به سدۀ بیستم میلادی در دو طرف یک آینۀ کنسولی فاخر از سدۀ نوزدهم قرار گرفته‌اند با عبور از فضای مخمل، پیوند چشم‌نوازی از نور و معماری ایرانی را شاهد هستیم که به دلیل نمایش نورگیرهای زیبای دورۀ قاجار به عنوان بخشی از منظر فضاهای معماری ایرانی، به رواق منظر معروف شده ­است. دو اٌرُسی که از جمله شاهکارهای هنری ایران در معماری دورۀ قاجار هستند با گره­چینی، شیشه­رنگی و آینه­کاری مشتمل بر طرح­های گیاهی، هندسی و شمسه جلوۀ بسیار زیبایی را به این بخش از موزه داده­اند.

       تالار بعدی نیز به دلیل نمایش آینه ­های متنوع به رواق آینه مشهور شده­ است. اشیاء به نمایش درآمده در این فضا عمدتاً آینه و قاب آینه‌هایی زینت داده شده با نقاشی زیرلاکی، مربوط به اواخر دورۀ زند و قاجارند . مضمون عمدۀ نقوش زیرلاکی شامل صحنه های بزم ، داستان­های هزار و یک شب، شمایل حضرت مریم (ع) و میلاد مسیح (ع) و صحنۀ­ شکار می‌شود. حوض­خانه­ یا فضای اصلی تشریفات عمارت با نام رواق آبگون در بر گیرندۀ تزیینات گچبری و آینه­کاری ‌های چشم‌نواز است. سقف حوض­خانه گنبدی­ست که رأس آن با یک کلاه­ فرنگی پوشش داده شده ­است. در مرکز این فضا حوضی با دیواره‌های کوتاه از جنس سنگ مرمر و کف متشکل از کاشی­ معرق زیبا قرار دارد. یک لوستر بزرگ چهل و هشت شاخه مربوط به سدۀ نوزدهم میلادی کارگاه باکارا از زیر کلاه فرنگی به ­سمت حوض آویزان شده ­است. دو جار یا شمعدان­های پایه ­دار چندشاخۀ بزرگ و تعدادی جار کوچک و چراغ لاله که همگی از تولیدات فرانسه در سدۀ نوزدهم و بیستم میلادی هستند سایر اشیاء به نمایش درآمده در فضای آبگون را تشکیل می‌دهند.

       این مرکز با هدف ارائۀ خدمات فرهنگی، برنامه ­ریزی­ های آموزشی و پژوهشی پذیرای علاقه­مندان به تاریخ فرهنگ و هنر خواهد بود.